Met razende traagheid

Continenten in voortdurende beweging
Wij mensen nemen nauwelijks notitie van de verandering in het landschap om ons heen. Rotsen lijken voor ons altijd op dezelfde plaats te liggen, net als gebergten en zeeën. Maar eigenlijk is het heel anders! Onze aarde is constant in beweging: continenten naderen elkaar en botsen zelfs tegen elkaar. Bergen rijzen op of verdwijnen. Oceanen overspoelen landmassa's en trekken zich weer terug. Voor ons mensen is dit alles echter nicht zichtbaar. Ons leven is te kort om de eeuwen, millennia of zelfs miljoenen jaren durende veranderingen waar te nemen.

Langzame reis richting het dal
Ook de Bruchhauser Steine veranderen voortdurend: grote en kleine rotsen zijn in de loop der tijden van de Bruchhauser Steine losgeraakt. De zwaartekracht, de steile helling en de weersomstandigheden zorgen ervoor dat ze geleidelijk naar beneden glijden in de richting van het dal. De rotsblokken hier in het bos zullen ook langzaam, maar gestaag verder trekken en ooit in de vallei aankomen. Een groot aantal rotsen ligt hier aan de noordwestelijke helling van de Istenberg, tussen Feldstein en Ravenstein. Hier konden de rotsen gemakkelijk naar beneden glijden omdat de helling vrij steil is.

Gebergten ontstaan
Maar niet alleen de rotsen zijn voortdurend in beweging – ook de continentale platen van de aarde zijn in hun beweging niet tegen te houden. Ze bewegen echter zo langzaam dat het niet voel- of zichtbaar is. Zeven grote en meerdere kleinere continentale platen botsen voortdurend tegen elkaar. Toen de onderlinge druk van de platen 300 miljoen jaar geleden te groot werd, schoven ze onder elkaar. Daardoor kwamen talrijke gebieden, waaronder het Sauerland en de Bruchhauser Steine, boven de zeespiegel te liggen: zo ontstonden gebergten.

Bijschrift
310 miljoen jaar geleden lag het Sauerland aan de evenaar.... en tijdens de ijstijd 25.000 jaar geleden aan de gletsjer.